Wat is ons doel? Een gedrukt bewijs van goed gedrag behalen? Snel door het water gaan? Technisch perfect in en soms over water verplaatsen? Of overleven onder lastige omstandigheden?
Persoonlijk richt ik me vooral op de echte praktijk. Zoals op de bijgaande foto is te zien. Met mijn speciaal geprepareerde zeewaardige en snelle Reddingsboot mocht ik graag op zee vertoeven. Hier voor de kust van Vlieland op weg naar de Engelsehoek met vele zeehonden.
Ik beschik over zowat alle zwemdiploma’s. Maar ben ik daarmee ook een goede zwemmer? Helaas niet. Zwemmen leer je in het water, niet uit een boek.
Met leedwezen aanschouw ik de huidige cultuur waarin het behalen van een zwemdiploma centraal wordt gesteld. En dus ook voldaan wordt aan de eisen van die diploma’s. Maar dat alles is een middel naar mijn beleving en niet het doel dacht ik. De Overheid zag al het licht door bv. de huidige, op middelen gerichte, zwembadwetgeving (WHVBZ) te gaan vervangen door een doelgerichte Omgevingswet. Specifiek artikel 15 hierin, het BAL.
Een concreet voorbeeld:
Een kind dient zich onder water te kunnen oriƫnteren. Dat kind kan onder water geraken en onder een drijvend voorwerp zoals een bootje of speelvlot belanden. Bij het naar boven willen gaan stoot het tegen de hindernis en dient dan te reageren; ik kan niet omhoog maar moet een stukje opzij zwemmen en het dan nog eens proberen. Dat is het doel. Om deze vaardigheid te controleren bij de bekwaamheidsproef werd ooit een verticaal hangend zeil met een gat erin bedacht. Daarnaast werd ook gesteld dat het kind enige tijd onder water moest kunnen blijven en ook een redelijke afstand moest kunnen afleggen. Dit mondde uit in een diplomaeis van drie meter onder water afleggen waarbij een obstakel (het gat in het zeil) moest worden genomen.
Nu is dat beruchte gat een eis. En ook nog eens op drie meter afstand neergelegd. Maar dat is geheel tegengesteld aan het oorspronkelijke doel. Een getraind, maar toch angstig kind kan nog steeds met de ogen dicht en met de moed der wanhoop een poging wagen en dan toch door dat beruchte gat zwemmen. Hoera, geslaagd!!! Dus waarom dat gat niet op kleine afstand neergelegd maar dan wel haaks op de zwemrichting? Dan moet het kind met de ogen open zoeken om de juiste weg te vinden. Onder water zwemmen in een U-bocht zogezegd.
En dus mag dat kind voortaan in het diepe zonder begeleiding, want het heeft nu een diploma A he. Zie hier mijn aversie tegen de huidige insteek van goed leren zwemmen. De praktijk en belevingswereld van het kind dienen centraal te staan, niet dat van de zogeheten onderwijskundigen.
Van middelen- naar doelgericht onderwijs zou onze toekomst moeten zijn. Denk ik.